Program "Zajęcia terenowe w lesie i o lesie"
Kilka słów o programie
"Zajęcia terenowe w lesie i o lesie"
Wszystko zaczęło się od realizacji projektu przez klub 4H działający w naszej szkole p.h. „ Kluby 4H chronią środowisko naturalne”. Efektem jego było oddanie dla społeczności lokalnej wytyczonej i oznakowanej w terenie trasy przyrodniczej ścieżki dydaktycznej i publikacji przewodnika po ścieżce dydaktycznej „ Przyrodnicza ścieżka dydaktyczna Klubu 4H w Niekłaniu Wielkim”. Zachęciło to mnie do wyprowadzenia procesu dydaktycznego z klasy lekcyjnej w otwarty teren, gdzie pomoce naukowe stworzyła sama natura oraz historyczna i gospodarcza działalność człowieka. Jako nauczyciel przyrodnik wiemy, co więcej jestem pewna, że zajęcia w terenie prowadzone według wcześniej opracowanego scenariusza, są tak dla ucznia jak i dla nauczyciela efektywne i efektowne.
Tak też zapraszam teraz również innych nauczycieli z wychowankami na prawdziwą wyprawę do lasu według nowo opracowanego programu p.t. „Zajęcia terenowe w lesie i o lesie". Program zawiera scenariusz zajęć, karty pracy dla uczniów, test podsumowujący zajęcia na ścieżce, rozwiązanie testu, klucz do identyfikacji skał ,tablice stratygraficzną i inne środki dydaktyczne do realizacji celów edukacyjnych zajęć.
Nie będzie ona oczywiście łatwa. Czekają uczestników liczne przygody i zadania do wykonania, ponieważ każde wyjście w teren na trasę ścieżki to nowe doświadczenia i odkrywanie czegoś nowego . Trasa ścieżki jest wpleciona w las, obejmuje teren wyjątkowy zarówno pod względem przyrodniczym, geologicznym jak i rekreacyjnym. Perełką na trasie ścieżki jest rezerwat częściowy leśno – geologiczny „Skałki Piekło pod Niekłaniem”. Walorom poznawczym towarzyszy pobudzenie czynnika emocjonalnego, który ma wpływ na kształtowanie postaw ucznia.
Poprzez realizację takich zajęć cyklicznie jesienią i wiosną, możemy pokazać, że nie jesteśmy szkołą tradycyjną, a szkołą „otwartą”, gdzie uczniowie rozumieją, po co się uczą. Uczniowie są traktowani jak badacze i odkrywcy, wykorzystują w praktyce zdobytą wiedzę. Nauczyciel jest osobą wspierającą, pomaga im poznawać świat, razem z uczniami realizuje indywidualne projekty.
Z okazji Święta Drzewa uczniowie naszej szkoły , członkowie Klubu 4H i Klubu Gaja , wraz z opiekunami brali udział w zajęciach terenowych według scenariusza , które były niełatwą wyprawą do lasu , czekały na uczestników liczne przygody i zadania do wykonania.
Uczniowie podejmowali różne działania:
1.Badali niektóre parametry wody źródlanej: odczyn wody – pH, zawartość azotanów, żelaza, twardość wody postępując zgodnie z instrukcją, wykorzystując reagenty i szkło laboratoryjne zawarte w walizce Eko-badacza.
2. Dokonywali pomiarów i porównywali wybrane czynniki abiotyczne: temperatury powietrza, nasłonecznienia, siły wiatru, zawartości ozonu, wilgotności gleby i jej pH na skraju i w środku lasu.
3. Poznali historię bartnictwa w Polsce, zalety jakie niesie rozwój bartnictwa dla ochrony przyrody i dziedzictwa kulturowego.
4.Na podstawie tablicy stratygraficznej określali wiek skałek w mln lat w rezerwacie, a posługując się kluczem do identyfikacji skał określali rodzaj skał, stopień ich rozdrobnienia, kolor.
5.Określali wiek i wysokość drzewa doborowego – sosny pospolitej, wykorzystując przyrząd pomiarowy EKO-BIO-PLUS.
6.Wykonali dokumentację fotograficzną, zbierali liście różnych gatunków drzew do sporządzenia kart zielnikowych. Na kartce przy pomocy kredek „odbijali” korę różnych gatunków drzew tam rosnących.
7. Na terenie szkółki leśnej odbyli spacer po istniejącym na terenie szkółki arboretum w celu poznania z bliska gatunków drzew i krzewów leśnych rosnących nie tylko na naszym terenie. Wysłuchali prelekcji opiekuna szkółki na temat sposobów produkcji siewek, sadzonek drzew i krzewów leśnych do odnowień i zalesień na potrzeby Nadleśnictwa w Stąporkowie .
Na zakończenie było wspólne ognisko i pieczenie kiełbasek, które smakowały wyjątkowo wszystkim.
Jeśli chcesz proces dydaktyczny wzbogacić o poznanie najbliższego środowiska, rozwijać u ucznia wolę działania i poczucie odpowiedzialności za środowisko, wpływać na kształtowanie wrażliwości i zdolności postrzegania problemów środowiska przyrodniczego, włącz się w realizację programu.
Służymy wsparciem i pomocą.
Lider Klubu 4H i Klubowicze
